SİVİL TOPLUM KURULUŞLARI

Sosyal İnovasyon İçin Tasarım Odaklı Düşünme

06 / 06

Uygulama

 

Tasarım odaklı düşünme yaklaşımının üçüncü alanı uygulamadır; bu aşamada, fikir geliştirme sürecinde ortaya çıkan en iyi fikirler somutlaşır, baştan aşağı tasarlanmış eylem planları ortaya çıkar. Uygulama sürecinin kalbinde fikirlerin prototiplenmesi, ardından gerçek ürün ve servise dönüştürülmüş bu fikirlerin test edilmesi, bunun birden çok defa yinelenmesi ve tüm detayların çözülmesi yer alır. Tasarım odaklı düşünme süreci uzun vadede daha güvenilir bir başarıya ulaşabilmek için prototipleme yoluyla, öngörülemeyen uygulama zorluklarını ve istenmeyen sonuçları ortaya çıkarmayı hedefler. Prototipleme, gelişmekte olan ülkeler için düşünülen ürün ve servislerde özellikle önemlidir. Bu ülkelerde altyapı, perakende zinciri, iletişim ağları, okur yazarlık ve sistemin diğer önemli unsurlarının eksikliği genellikle yeni ürün ve servislerin tasarımını zorlaştırır.

Prototipleme bir cihazın bir bileşenini, bir ekrandaki grafikleri veya bir kan bağışçısı ile Kızıl Haç gönüllüsü arasındaki etkileşimin bir ayrıntısını doğrulayabilir. Bu noktada prototipler pahalı, karmaşık ve hatta gerçeklerinden ayırt edilemez olabilirler. Proje tamamlanmaya ve gerçek dünyaya sürülmeye yaklaştığında prototipler muhtemelen daha eksiksiz hale gelecektir.

Prototipleme işlemi tamamlandıktan ve nihai ürün veya hizmet yaratıldıktan sonra, tasarım ekibi iletişim stratejisi oluşturmaya yardımcı olur. Özellikle multimedya hikaye anlatımı teknikleri, çözümün organizasyon içinden ve dışından, farklı dil ve kültürlere sahip olabilecek tüm paydaşlara daha rahat anlatılabilmesine yardımcı olur.

Hindistan’da düşük maliyetli bir gözlük ve göz ürünü sağlayıcısı VisionSpring, prototiplemenin uygulamada kritik bir adım olmasına iyi bir örnektir. Yetişkinlere okuma gözlüğü satan VisionSpring, çocuklara kapsamlı göz ürünü satmaya başlamak ister. VisionSpring’in tasarım denemesi, kişisel gelişim grupları aracılığıyla yaptığı “göz kampları” pazarlamasından, göz sağlığının önemi ve çocukları yerel göz sağlığı merkezine götürmenin gerekliliği üzerine öğretmenlerin eğitilmesine kadar, gözlük tasarımı dışında her şeyi içermekteydi.

IDEO tasarımcıları, VisionSpring ile çalışarak, 8 ila 12 yaşlarında 15 çocuk ile göz taraması sürecini prototiplediler. Tasarımcılar öncelikle genç bir kızın görüşünü geleneksel testlerle taramayı denediler. Kız hemen ağlamaya başladı; deneyin yarattığı baskı çok büyüktü ve başarısız olma ihtimali yüksekti. Bu stresli havayı dağıtma ümidiyle, tasarımcılar sıradaki öğrencinin taramasını yapmasını çocukların öğretmeninden rica ettiler. Çocuk yine ağlamaya başladı. Bunun üzerine tasarımcılar kızdan öğretmeninin göz taramasını yapmasını istediler. Kız, görevi oldukça ciddiye aldı. Bir yandan sınıfın geri kalanı da kıskançlıkla kızı izliyordu. Sonunda, tasarımcılar çocukların birbirlerine göz taraması yapmalarını ve süreçle ilgili konuşmalarını sağladılar. Doktorculuk oynamaya bayılıyorlardı ve böylece sürece hem saygı duymuş hem de ona uyum sağlamışlardı.

IDEO, prototipleme ve projeyi tartacak pilot bir uygulama planıyla, VisionSpring kullanan profesyoneller, öğretmenler ve öğrenciler için bir göz tarama sistemi tasarlayabildi. VisionSpring, 2009 yılının Eylül ayında, Hindistan çapında çocuklar için 10 göz kampı yürüttü, 3 bin çocuğun gözlerini taradı, 202 çocuğu yerel hastaneye nakletti ve ihtiyacı olan 69 çocuğa gözlük dağıttı.

VisionSpring’in satış ve operasyonlardan sorumlu Başkan Yardımcısı Peter Eliassen, “çocuklara göz taraması yapmak ve gözlük sağlamanın birçok benzersiz sorunu vardı, bu yüzden biz de en uygun pazarlama ve dağıtım stratejisini geliştirmemiz için bize uygun yapıyı sağlayan tasarım odaklı düşünmeden faydalandık,” dedi. Eliassen, prototiplemenin VisionSpring’in tarama işlemi sırasında çocukları rahatlatan yaklaşımlara odaklanmasına izin verdiğini de ekledi. “Tasarım odaklı düşünme sürecini benimseyen bir organizasyon haline geldiğimize göre, en önemli müşterilerimizden (vizyoner girişimcilerimiz/satış temsilcileri ve son tüketiciler) gelen yeni pazar yaklaşımlarına dair geribildirimleri ve bu yeni yaklaşımın potansiyelini değerlendirmek için prototipleri kullanmaya devam edeceğiz.”14

Sisteme Ait Problemlerin Sisteme Ait Çözümlere İhtiyacı Vardır

 

Pek çok sosyal girişim, sezgisel olarak tasarım odaklı düşünme yaklaşımının bazı yönlerini kullanmakta, ancak bu yaklaşımı benimseyerek çoğu geleneksel problem çözme yöntemlerinin ötesine geçerken yarı yolda kalıyorlar. Elbette bir organizasyonda tasarım odaklı düşünme yaklaşımının benimsenmesine engel unsurlar bulunabilir. Belki yaklaşım bütün organizasyon tarafından benimsenmemiştir. Belki de organizasyon, insan odaklı bir yaklaşım edinmeye direnç gösteriyor ve kullanıcıların perspektifi, teknoloji ve organizasyon arasında denge kurmakta başarısız oluyordur.

Tasarım odaklı düşünmeyi benimsemeye en büyük engel basitçe, başarısızlık korkusudur. Hataların sürecin başında gerçekleştiği ve yeni öğrenimler sağladığı sürece, deney yapmanın ya da başarısız olmanın sorun olmadığı düşüncesini kabul etmek zor olabilir.

Ancak enerjik bir tasarım odaklı düşünme kültürü, yalnızca bitmiş fikirleri doğrulama yöntemi olarak değil, yaratıcı sürecin bir parçası olarak (hızlı, ucuz ve kirli) prototiplemeyi teşvik eder.

Acumen Fonu’nda bilgi ve iletişim direktörü Yasmina Zaidman’a göre, “Yatırım yaptığımız işler sürekli yaratıcılık ve problem çözme gerektiriyor, bu nedenle tasarım odaklı düşünme ekonomik piramidin tabanına hizmet etmek için gerçek bir başarı faktörüdür”. Tasarım odaklı düşünme, kuruluşlara ve hizmet ettikleri insanlara daha iyi çıktılar sunan yüzlerce fikir ve nihayetinde de gerçek dünya çözümleri ortaya koyar.

Açıklamalar

  1. “Jerry Sternin’in Anısına”, Pozitif Sapma Girişimi
  2. “Vietnam’da Beslenme”, Pozitif Sapma Girişimi
  3. “Pozitif Sapma nedir?”, Pozitif Sapma Girişimi
  4. “Vietnam Hikâyesi: Jerry Sternin tarafından seslendirilmiştir”, Pozitif Sapma Girişimi
  5. Kevin Starr, “Ya Büyük Oyna, Ya Hiç Oynama”, Stanford Social Innovation Review, Sonbahar 2008.
  6. J.R. Minkel, “Net Faydalar: Yatak Tülü, İlaca Dirençli Sıtma Ölümleri: Afrika’daki Proaktif Ülkeler Sivrisinek ile Taşınan Hastalıklardan Kaynaklı Çocuk Ölümleriyle Daha Az Karşılaşıyorlar., Scientific American, Şubat 4, 2008.
  7. Tim Brown, Tasarım ile Değişim: Tasarım Odaklı Düşünme Nasıl Organizasyonları Dönüştürüyor ve İnovasyona İlham Veriyor, New York: HarperBusiness, 2009.
  8. Jocelyn Wyatt, Kara Pecknold ile e-mail yazışması, Eylül 23, 2009. Linus Pauling, Barclay Kamb, Linda Pauling Kamb ve diğerleri, Linus Pauling: Bilimsel Yayınlar Seçkisi, Vol II - Biomoleküler Bilimler, Londra: World Scientific Publishing, 2001.
  9. Tom Kelley and Jonathan Littman, İnovasyonun 10 Yüzü: IDEO’nun Şeytanın Avukatlığının Üstesinden Gelen ve Organizasyonun Tamamında Yaratıcılığı Artıran Stratejileri, New York: Random House, 2005.
  10. Kalkınma İçin İnovasyonu Hızlandırmak: The Rockefeller Vakfı ve Inno-Centive Kâr Amacı Gütmeyen Kurumları Dünya Çapında Bilimsel Düşünürler ile Bağlamak Üzere İş Birliklerini Yeniledi.” Rockefeller Derneği, Haziran 23, 2009.
  11. Jocelyn Wyatt, Dwayne Spradlin ile e-mail görüşmeleri, Eylül 18, 2009.
  12. Jocelyn Wyatt, Peter Eliassen ile e-mail görüşmeleri, Ağustos 10, 2009.

Tim Brown global bir inovasyon ve tasarım şirketi olan IDEO’nun CEO’su ve başkanıdır. Aynı zamanda tasarım odaklı düşünmenin organizasyonları nasıl dönüştürdüğünü ve inovasyona ilham verdiğini anlatan Tasarım ile Değişim: Tasarım Odaklı Düşünme Nasıl Organizasyonları Dönüştürüyor ve İnovasyona İlham Veriyor (HarperBusiness, 2009) kitabının yazarıdır.

Jocelyn Wyatt IDEO’nun Sosyal İnovasyon isimli, girişim, dernek, sivil toplum kuruluşu ve çok uluslu şirketlerle çalışarak tasarım odaklı düşünmede kapasite geliştiren ve yerel müşterilerin ihtiyaçlarına karşılık verecek yenilikçi öneriler tasarlayan grubunu yönetiyor.

#Sürdürülebilirlik #TasarımOdaklıDüşünme
06 / 06